Tia nắng trời

Truyện ngắn của Tomasz Jastrun (Ba Lan)

Cách Barcelona không xa, có một ngọn núi tên là Montserrat⁽¹⁾. Xem ra Chúa Trời tạo ra ngọn núi này là Ngài có mục đích rõ ràng. Tuy nhiên, chúng ta làm gì có quyền được hỏi về những mục đích của Chúa Trời, khi chính chúng ta cũng chẳng biết mục đích của mình là gì?

Ngọn núi nằm trên bình nguyên, đơn độc, đỏ quạch, như được đắp từ cát nóng chảy đông đặc sau cú sét đánh. Trên đỉnh núi tọa lạc một tu viện. Họ đang đi, nhằm hướng tu viện này, trong một ngày nắng đẹp. Nàng đang bay trên đôi cánh ngắn, song chắc khỏe, của tuổi mười chín, đi bên cạnh là chị nàng, người đang mang trên vai gánh nặng của cuộc ly hôn không cưỡng nổi đang tới gần.

Thật khó gặp được một nơi dành cho phụ nữ đủ đầy như vậy - có thể nói như thế - dành cho phụ nữ theo kiểu hoàn toàn đàn ông. Từ trên tường các nhân vật nữ nghiêm nghị và linh thiêng trong Kinh Thánh Cựu ước và Tân ước đang nhìn, họ giả vờ không đích mục sở thị người qua lại. Nàng nhận ra trong số họ có vị thánh nữ bảo trợ của mình.

Tại nhà mồ, nàng đứng trước tượng đen Đức Mẹ tay trái cầm quả táo phước vàng, trên vòm cao các nữ thiên thần đang chơi đàn. Họ nở trên môi nụ cười của người đàn ông mà cách đây mấy tuần đã ân ái cùng nàng trong đêm, một trong những đêm nàng thấy chiêm bao, cái đêm này đang phai mờ dần, nhưng sẽ không bao giờ biến mất, cho dù sau nhiều năm tháng.

Chàng đã cười y hệt như vậy khi nàng không hất bàn tay rụt rè của chàng ra khỏi đùi nàng. Một vài hình ảnh lướt nhanh trước mắt nàng: hơi thở của chàng quyện vào hơi thở của nàng, tay nàng trong tay chàng, chân chàng quấn chân nàng. Và thời khắc này, thời khắc đã xong xuôi mọi chuyện, dường như là thời khắc sẽ tồn tại muôn đời. Tuy nhiên đó chỉ là thời khắc được cho phép tồn tại lâu hơn so với những thời khắc tồn tại bình thường mà thôi.

Có cảm giác những thiên thần đang nhìn từ trên cao phát xấu hổ trước những hình ảnh nàng mường tượng trong đầu – thậm chí ở chỗ như thế này mà nàng không đeo nổi dây chuyền. Nàng tin rằng, một số nhà thờ có khả năng đọc được ý nghĩ của con chiên. Có phải vì vậy mà các bức tường nhà thờ thường đen ngòm hay không nhỉ? Tường của nhà thờ này khá đen, nhưng nàng không nghĩ, đây là những bức tường nhơ bẩn.

Nàng chóng mặt. Chân nàng run như cầy sấy khi nàng bước ra khỏi nhà mồ. Không gian giáo đường lạnh lẽo, ngát mùi trầm hương – mùi thơm này khiến nàng yên dạ. Nàng cảm nhận, có ánh mắt đang nhìn nàng. Nhưng đó không phải là cái nhìn của một nữ thiên thần. Thường thì, chỉ cần một cái nhìn là nàng biết được người đàn ông có hấp dẫn hay không. Cảm giác của nàng về cái đẹp của người đàn ông đang nhìn nàng lúc này không phải là vô tiền khoáng hậu. Tác động lên các giác quan thẩm mỹ trí tưởng tượng của nàng là mái tóc đen, xoăn, da màu ô liu, và trên cái nền như vậy - hai hàm răng trắng, đều, đôi mắt sâu, tự tin, nụ cười ẩn giấu bên dưới nhãn cầu. Chàng đứng cách nàng trên chục mét – lý tưởng của nàng đó! – nàng mang trong mình lý tưởng này từ thời khắc nàng trở thành đàn bà, nghĩa là từ cách đây không lâu, nhưng nàng có cảm giác đã trăm năm nay rồi. Có ai lại không đợi chờ một cuộc gặp gỡ như thế này hay không nhỉ? Liệu niềm hy vọng này, niềm hy vọng có thể được thỏa mãn bất kỳ ở đâu và bất kỳ lúc nào, có phải là một trong những động cơ của cuộc sống hay không?

Như thể theo yêu cầu của nàng, chàng bước lại bên nàng, để lại nhìn nàng và lần này cái nhìn của chàng không thể là tình cờ nữa rồi. Sự khẳng định này làm các ý nghĩ của nàng rực sáng. Nàng đáp lại bằng nụ cười, chẳng bao giờ chàng bội tình nàng, có lẽ vì vậy mà chỉ khi nào nàng tin chàng thì nàng mới cho chàng xuất hiện. Tiếng thì thầm cục cằn của chị nàng đã bứt nàng ra khỏi giấc mơ.

- Ngay cả trong nhà thờ em cũng không thể giữ nổi mình!

Bên ngoài trời nắng như đổ lửa, nhưng nàng cảm thấy chân và tay nàng nổi da gà. Đây có phải là da quỷ hay không nhỉ, khi nàng đang ở nơi này?

Chàng đứng, tựa người vào bức tường bao quanh tu viện, như thể đang lấp đầy lỗ thủng nhỏ, cái lỗ thủng đã chờ sẵn họ từ hàng trăm năm nay. Chàng cười…

Nàng mỉm cười, bước lại, như thể để hôn chàng. Họ chìa tay cho nhau. Một câu hỏi được đặt ra, câu hỏi mà cả người trẻ lẫn người già ở tất cả các trường học tiếng đều phải luyện rèn, hy vọng đến một ngày nào đó sẽ là câu hỏi quan trọng nhất của đời họ. “Do you speak English?”

Họ có ít thời gian, xét cho cùng, thời gian và lời nói chẳng còn cần nữa. Cảm nhận sự hệ trọng của tình hình, chị nàng đi ra bên cạnh. Chàng dúi vào tay nàng mảnh giấy, kín đáo, như cậu học trò dúi phao thi cho bạn gái vậy. Không nhìn vào mắt nàng, chàng hỏi tên nàng.

- Monika? – Chàng gật đầu trân trọng, như thể đó chính là cái tên chàng chờ đợi và bây giờ đã nhận được sự khẳng định. Khi đã xong xuôi, chàng chạy theo các bậc cầu thang, không một tiếng động, như thể không bao giờ có chàng.

Nàng cuộn mảnh giấy lại, cẩn thận, như sợ rơi mất những lời ghi trong đó. Trên mảnh giấy này có điềm báo nhiệm mầu về một thời kỳ mới, có địa chỉ viết vội vàng, với chú khỉ đang cười ở giữa.

Nàng biết, sẽ không bao giờ nàng gặp lại chàng được nữa rồi, nàng biết có luật chi phối những cuộc gặp gỡ như thế này, nàng linh cảm, sẽ nguy hiểm biết nhường nào nếu thay đổi luật này. Trên đất Ba Lan, nếu có một người đàn ông nào đó đang chờ nàng, thì nàng cảm nhận sự tồn tại của người này trên cổ mình, do cổ nàng bị dây chuyền thít chặt. Nàng bước đi chậm rãi, chị nàng bước theo sau, lặng lẽ như một cái bóng.

Từ Warszawa nàng đã viết thư cho chàng. Tại sao nàng lại không làm như vậy nhỉ? Nàng sợ, phép màu của câu hỏi “Chuyện gì sẽ xảy ra nếu như…?” sẽ hành hạ nàng hàng năm trời.

Sự lặng im đến cùng cực và vô biên đã đáp lại bức thư của nàng, rằng trong nháy mắt mọi thứ đã quay về đường cũ rồi.

Nàng đã quên màu mắt của chàng, nhưng nàng vẫn nhớ, đó là một buổi chiều tháng chín, một buổi chiều nắng nóng, với ngọn núi trong gương chiếu hậu, được tia nắng trời chiếu rọi.

Lê Bá Thự dịch

Từ nguyên bản tiếng Ba Lan

____________________________________________________________